Hakan KAYA
Topallığın Süt Verimi Üzerine Etkisi
Topallık süt verimi üzerinde azalma sebep olmaktadır.
Topallığın ineklerde;
• Yem tüketimi azalır,
• Kendilerini savunma kabiliyetleri azalır,
• Diğer hayvanlarla olan yem yeme ve yer bulma mücadelesinde geri kalırlar,
• Merada daha az otlarlar,
• Ayakta durmakta güçlük çekerler ve daha çök yatmayı tercih ederler.
Topallığın sebep olduğu arıdan dolayı süt verimi ve kaybına sebep olmaktadır. Topallığın tedavisinden topallıktan önceki süt verimine ulaşması yaklaşık 14 gün sürer. Geç fark edilen, ihmal edilen ve daha şiddetli topallıklar da bu süre daha da uzun olur.
Topallığın şiddet ve süresine bağlı olarak süt veriminde % 1 - 20 arasında kayba neden olmakta., % 20 civarında ise kilo kaybına sebep olabilmektedir.
Topallığın şiddetine göre kuru madde tüketiminde azalmaktadır. Buna bağlı süt verii ve kilo kaybı olmaktadır.
Topallığa Bağlı Zorunlu Sürüden Çıkarma
Süt sığırcılığında zorunlu elde çıkarma, kesime gönderme veya sürüden erken ayırma dibi, hayvanın ekonomik ömrünün bitmesinin döl verim düşüklüğü ve mastitisten sonra en önemli nedenitopallıkdır. Topallık hayvanın değerini düşürerek sürüden çıkarma oranını artırır. Topallık hayvanın yem tüketiminin azalmasına, fazla yatmasına ve kilo kaybına sebep olur.
Topallığı Üreme Üzerine Etkisi
Sığırlarda üreme performansının düşmesinin en önemli nedenleri döl verimi problemleri, mastitis ve topallığa yol açan hastalıklarıdır.
Topallık, hayvanın sürüdeki etkinliğini ve diğer ineklerle rekabet gücünü azaltır. Topal inekler daha çok yatmayı tercih ederler. Ancak ağrıdan dolayı çok uzun süre yatamazlar. Sürekli yatıp kalkmaya çalışır. Bundan dolayı yem yeme, yer bulma ve kendini savuma yeteneği azalmaktadır. Doğum sonrası dönemde olan topallık, negatif enerji dengesinin (NED) gelişimi ve vücut kondisyon skorun (VKS) düşmesine sebep olmaktadır.
Topallığa neden olan ağrılardan dolayı ineklere stres ve hormonal dengenin bozulmasına sebep olmaktadır. Bunun sonucunda ise ineklerde; lokasyon süresinde kısalma, kızgınlık göstermeme, döl tutmama gibi problemler oluşmaktadır.