“Pestisit sorunun kaynağı iktidardır”

Ziraat mühendisi, zirai ilaç bayisi ve çiftçi olarak tarımsal üretimde pestisit kullanımıyla ilgili görüşlerini belirten CHP Adana Milletvekili, TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Ayhan Barut, yapılması gerekenleri aktarıp önerilerini paylaştı. Halka yeterli, sağlıklı ve güvenli gıda sağlayabilmek için hem yüksek verimli hem de nitelikli tarımsal ürünler yetiştirilmesi gerektiğini kaydeden Barut, "Bu çerçeveden bakıldığında tarım ilaçları ve tarımsal ilaçların kullanımı bu ülkenin bir gerçeğidir. Tarımsal ilacın Türkiye'deki pazarı 600 milyon Dolar civarında seyrediyor. Zirai ilaç sektöründe konunun uzmanları söz sahibi olması gerekirken, ilgili ilgisiz herkesin konuştuğu dönemler var. Kabul edilmeli ki, zirai ilaçların doğaya, çevreye, insan sağlığına ciddi etkisi var. Ülkemizde farklı agro ekolojik koşullarda yetişen ve kültürel öneme sahip olan onlarca ekonomik açıdan önemli kültür bitkisi var. Bu bitkilerin üzerinde de 500 civarında hastalık, zararlı, yabancı ot etmenleri bulunmaktadır. Bunların kontrolü ve tarımdaki zararlarını önlemek için tarımsal ilaçların kullanılması gerekiyor. Zirai ilaç kullanımıyla alakalı ziraat mühendislerinin etkin biçimde tek yetki sahibi olması gerekiyor" diye konuştu. Pestisit nedir? Hepimizin tahmin ettiği gibi tarımsal üretimde bakteriler, virüsler, böcekler, kemirgenler, mantarlar, istenmeyen bitkiler (yabani otlar) ve haşerelerin birçok zararlı etkisi var. İşte bu etkileri ortadan kaldırmak için kullanılan toksik etkili kimyasallar “pestisit” olarak tanımlanıyor. Aslında bitkilere zarar veren canlıları öldürmek amacıyla uygulanıyor ancak faydalı böcekler ve kuşları da olumsuz etkiliyor. Çevre ve insan sağlığını da tehdit eden en basit tabiriyle bu tarım zehirleri, işlevlerine ve kimyasal yapılarına göre çeşitli sınıflara ayrılıyor:

• İşlevlerine göre: Böcek öldürücü (insektisit), ot öldürücü (herbisit), mantar öldürücü (fungusit)
• Kimyasal yapılarına göre: Organoklorlu, organofosfatlı, karbamatlı.

Bunların bir de metabolitleri ve ticari formülasyonları bulunuyor. İçinde ilave bazı kimyasal maddeler yer alıyor ve zehirli olabiliyor. Tam da burada metabolitin ne olduğunu açıklamakta fayda var. Bir pestisit molekülü ısı, ışık, oksijen gibi etkenlerle bozunuyor ve başka bir kimyasal forma dönüşüyor. İşte bunun sonucunda ortaya çıkan molekül metabolit olarak tanımlanıyor ve ana molekülden çok daha fazla zehirli olabiliyor. Örneğin çok daha eskiden kullanılan Diklorodifeniltrikloroetan (DDT) ve lindan gibi pestisitlerin çoğu, toprakta ve suda yıllarca kalabiliyor. DDT ana molekülü yukarıda bahsettiğimiz şekilde bozunuyor ve zaman içinde daha da zehirli olan DDE metabolitine dönüşüyor.